(Ortuella, Bizkaia. 1945)

Filosofia eta Letretan lizentziatua (Deustuko Unibertsitatea), Zinematografian diplomatua (Valladolideko Unibertsitatea). Fas zineklubeko bazkidea 60ko hamarkadatik (1966), batzordekidea (1972-1975), lehendakariordea (1975-1978) eta presidentea (1978-1980). Bizkaiko Zine Begiraleen Elkarteko presidentea. Bere oharrak erantsi ditugu: Lizentziaturako tesina IL WESTERN ALL ITALIANA izan zen, FAS Zine Klubeko liburutegian egon behar duen dokumentua. 50 urte baino gehiago igaro dira FAS Zine Klubean hasi nintzenetik. Orain, bizi izan nituen une atsegin asko gogorarazten dizkit. Lagunak izateko modu bat zen, eta, aldi berean, benetako lagunak izan diren eta izaten jarraitzen duten pertsonak ezagutu nituen. Baina gogora ditzagun une honetan agertzen zaizkidan hainbat aspektu:

• Nire bizipenak 1963an hasi nituen. Oraindik ez nituen 21 urte, bazkide izateko adina. Horregatik hasi nintzen FAS zine-klubean kabinako operadore gisa, operadore laguntzaile gisa noski, ez bainuen titulurik, ezta ezagutzarik ere. Hauxe izan zen FAS Zine Klubeko nire bizipenen hasiera. Astelehenero bi saio izaten zituen zinema klub batek, bata arratsaldeko 4: 00etan eta bestea 7: 30ean. - 4: 00etako saioa aurkezlearentzat eta bertaratu nahi zuten apaizentzat zen. Saio horretan, zer plano edo eszenatan moztu behar zen jakinarazten ziguten, eta guk paper zati batzuk jartzen genituen, gero kendu beharreko zeluloide zatia mozteko. Giusepperen Tornatore “Cinema Paradiso” (1988) filmak islatzen duen bezala, hau da nire filmik gogokoenetako bat.

- 7: 30etako saioak zine klub ororen jarraibideak jarraitzen zituen, filmaren aurkezpen bat, filmaren ikuspegi bat, gero bertaratuen artean solasaldi eta elkarrizketa bat egiteko. Askok alde egiten zuten, baina geratzen zirenak aurkezpena egin zuen pertsonak zuzendutako pelikularen elkarrizketa eta sakontzearen parte ziren. Horrela, pixkanaka, bazkideak zinematografikoki osatzen ziren. Eta ez zinemaz bakarrik, baita kanpoan ezin zitezkeen beste aspektu sozial, politiko eta kulturalez ere. Hau izan zen nire kontaktuen hasiera FAS zine klubarekin. Zinema bizitzea eta ikastea zen, harekiko interes handia baitzuen, eta ezin zuen sakonago bizi. Horrela aritu nintzen hainbat urtez operadore laguntzaile. Nire lankide eta nagusiak egun batean etortzerik izan ez zuenean eta bi proiektoreekin bakarrik geratu nintzenean (horietako bat garai bateko San Vicente Zinema eta FAS Zine Kluba gogoratzen ari da Bilboko ‘Antzokia’-ren sarreran). Proiekzioa normala izan zen proiektore batetik besterako aldaketak arazorik gabe eginez; baina proiekzioaren amaieran pelikula apurtu egin zen eta dena normala izatea nahi nuenez, ez nuen lotura egitea lortzen. Beraz, biderik azkarrenetik tira egin nuen eta filma proiekzio-aretora atera zen. Horrela, bi proiektoreen artean zeluloidezko metroak pilatu ziren, uste bainuen ez zirela asko beteko, baina filmaren metroak eta metroak erotu egiten zitzaizkidan. Ez zen arazorik izan, eta gero lurretik zegoena jaso nuen. Esperientzia bat.

21 urte bete nituen eta bazkide egin nintzen, zine kluba modu zuzenagoan sentituz. Goizetan Deustuko Unibertsitatera joaten zen Filosofia eta Letretako ikasketak egitera, eta arratsaldeetan zinema-operadore aritzen zen, astelehenetan FAS Zine Klubean, eta gainerako asteetan San Vicente zineman eta Matiko zineman.

Eta urte batzuk igaro ziren bazkide gisa, eta Daniel Soloagak hasitako Batzordeko kide izan nintzen. Urte batzuk igaro ziren eta bertako lehendakari hautatu ninduten. • FAS zine klubak, beste zine klub batzuek bezala, oso lan garrantzitsua egiten zuen 50., 60. eta 70. hamarkadetako gizartean. Francoren diktaduraren garaia zen, ez zegoen askatasunik, ezta zinematografiaren esparruan ere. Horregatik, askotan Elizari babesa ematen zioten zine klubek, ikustea ezinezkoa zen beste film batzuk ezagutzeko balio zuten; horrela, zinekluben bidez, “Potemkin Korazatu” bat ikus genezakeen, zinematografiaren maisulana, zine klubetik kanpo ikustea ezinezkoa zena. Film hau bezala, zinemazaleak eta zinemazaleak ezin zuen ikusi gabe utzi. Aspektu hori zine kluba baloratu behar da, eta, zehazki, FAS zine kluba. Kulturarekiko eta zazpigarren artearekiko interesa duten hainbeste pertsona zineman trebatzeko balio izan du. FAS zine-klubean zeuden Bilboko eta Bizkaiko pertsona kulturadun asko. Unibertsitateko ikasketak alde batera utzita, kultur prestakuntza osatzeko tokia zen. Elkarrizketa eta desadostasunak zeuden. Horrek prestakuntzan eta ikaskuntzan laguntzen zuen. Eta esan genezake euskal zuzendari eta gidoilari asko FAS Zine Klubean hasi zirela.

• FAS Zinema Klubak nolabait kontrolatu behar zen prestakuntza eta askatasun gisa balio zuen, eta, beraz, poliziaren ordezkariren bat joaten zen saioetara, batez ere Bazkideen Batzar Nagusiaren egunean. • Gaur egun badakigu Informazio Zientzien Fakultate bat dagoela, eta bertan pertsona asko ari direla Irudiaren munduan trebatzen. 50., 60. eta 70. hamarkadetan, Bilbon ez zegoen ikus-entzunezko hezkuntzari laguntzen zion ikastetxerik. Zinema Eskolan entretenimendu gisa baino ez zegoen. Eta hemen FAS Zine Klubak bere lana egin zuen: hainbat ikastaro eman ziren irakasleak heziketa zinematografiko baten munduan sartuz, hala nola:

• HEZITZAILEENTZAKO ZINEMA ASTEA, 1975eko      apirilaren 11tik 21era, Komunikabideekin elkarlanean.

• HAURRENTZAKO I. ZINEMA ASTEA BILBON, 1975eko      apirilaren 14tik 18ra.

• EUSKAL ZINEMA EZTABAIDAN ZIKLOA, 1981eko      urriaren 26tik 29ra.

• ASOCIACIÓN DE MONITORES DE CINE DE      BIZKAIA/BIZKAIKO ZINEMA MONITOREEN ALKARTEA elkartearekin batera,      hezitzaileentzako ikastaro berriak antolatu ziren, hala nola Haurrentzako      Zinema Jardunaldiak. Ez zegoen Zineman irakasleen prestakuntzan laguntzen      zuen ezer; horrela lortu nahi zen Zazpigarren Artea eskolan sartzea,      ikasgai bat bezala edo mugitzen ari zen Irudiaren prestakuntza bezala.

• …besteak beste.

• Bilboko San Bizente parrokiari lotutako San Bizente Aretoak zinema-areto handi bat zuen, eta bertan ematen ziren filmak. Beste proiekzio-areto bat ere bazuen, Zine Klubaren lokalen parean; 16 milimetroko proiekzio-areto bat, formatu horretan hitzaldiak emateko eta filmak ikusteko balio zuena. Areto horretan egiten genituen hezitzaileentzako eta interesa zuten beste pertsona batzuentzako prestakuntza zinematografikoko ikastaroak.

Eta gehitzen dugu ‘Zinemaren Teoria’ ikastaroa.

· 1976/03/22: Sarrera. Kontzeptua, irakurketa eta egitura.

· 1976/04/12: Natura eta irudi zinematografikoa.

· 1976/05/03: Artikulazioa eta diskurtso zinematografikoa.

· 1976/06/07: Ikastaroaren laburpena eta laburpena.

Fasera bisitak:

953 Saioa     1976/11/23